وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى .مَا ضَلَّ صَاحِبُکُمْ وَمَا غَوَى .وَمَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى .إِنْ هُوَ إِلا وَحْیٌ یُوحَى .عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوَى .ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى .وَهُوَ بِالأفُقِ الأعْلَى .ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى .فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَى .فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى .مَا کَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى .أَفَتُمَارُونَهُ عَلَى مَا یَرَى .وَلَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرَى .عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى.عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَى .إِذْ یَغْشَى السِّدْرَةَ مَا یَغْشَى .مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَى .لَقَدْ رَأَى مِنْ آیَاتِ رَبِّهِ الْکُبْرَى ).
این توصیف الهامبخش! با سوگندی آغاز میگردد که یزدان سبحان آن را یاد میکند:
(وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى ).
سوگند به ستاره در آن زمان که دارد غروب می کند!.
حرکت درخشیدن ستاره، و سپس پائین آمدن و نزدیک شدن آن، به صحنه فرشته وحی جبرئیل میماند که سوگند در باره او خورده شده است.
حالا باید دید که غروب ستاره چگونه است؟
برای به نمایش کشیدن این صحنه به عکس گرفته شده توسط تلسکوپ هابل در سال 2009 میلادی توجه نمایید.
از این لینکمی توانید عکس بالا را در اندازه بزرگ ببینید.
تصویر زیر متعلق به "سحابی پروانه" یا "سحابی حشره" (NG 6302) است که در صورت فلکی کژدم (عقرب) قرار دارد. این تصویر توسط تلسکوپ هابل و در سال 2009 گرفته شده است. سحابی پروانه به دلیل شکل ظاهری خود در شمار سحابیهای سیاره نمای دوقطبی جای گرفته است. شکل این نوع سحابی به گونهای است که گویی دو بال از هسته مرکزی آن بیرون زده یا در واقع ستارهای رو به مرگ است.
و حالا با دیدن این عکس بسیار زیبا می توان لحظه ای که جبرئیل پایین می آید را در ذهن تصویر نمود.
برای دیدن عکس چند سحابی دیگر که در این گروه جای میگیرند و ادامه تفسیر به ارامه مطلب مراجعه نمایید:
(وَهُوَ بِالأفُقِ الأعْلَى .ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى .فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَى .فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى) .
در حالی که او در جهت بلند (آسمان روبروی بیننده) قرار داشت. سپس (جبرئیل ) پائین آمد و سر در نشیب گذاشت، تا آن که فاصله او (و محمّد) به اندازه دو کمان یا کمتر گردید.پس جبرئیل به بنده خدا(محمّد) وحی کرد آنچـه می بایست وحی کند.
بدین وسیله درصحنه و حرکت و سایه روشن و آهنگ ، هماهنگی و همطرازی به نظر می آید و جلوه گر می شود.
(مَا ضَلَّ صَاحِبُکُمْ وَمَا غَوَى .وَمَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى .إِنْ هُوَ إِلا وَحْیٌ یُوحَى).
یار شما (محمّد) گمراه و منحرف نشده است، و راه خطا نپوئیده است و به کژ راهه نرفته است . و از روی هوا و هوس سخن نمیگوید. آن ( چیزی که با خود آورده است و با شما در میان نهاده است ) جز وحی و پیامی نیست که (از سوی خدا بدو) وحی میگردد.
دوست شما راهیاب است نه گمـراه . راسترو است نه کجرو. مخلص است نه مـغرض . حق را از سوی حق می رساند نه این که چیزی را از پیش خود گمان برد و سرهم کند و به خدا نسبت دهد. از روی هو ا و هوس در باره چیزی صحبت نمی کند که از سوی خدا میرساند و رسالت نام دارد. آنچه بگوید وحی است و بدو وحی میگردد. آنچه بدو وحی میگردد به شما میرساند، و در رساندن وحی صادق و امین است.
حامل این وحی، برای شما شناخته شده است و معروف شما است. راه او مورد اطمینان و یقین است.کوچ آسمانی او محسوس و مشهود بوده است. پیغمبر (ص)با چشم سر و دیده دل، آن را دیده است و سپریکرده است. اوکه دچار وهم وگمــان نبوده است و با بال خیال به پرواز در نیامده است، و گول زده و فریب خورده نبوده است:
(عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوَى .ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى .وَهُوَ بِالأفُقِ الأعْلَى .ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى .فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَى .فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى .مَا کَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى .أَفَتُمَارُونَهُ عَلَى مَا یَرَى ).
(فرشتۀ) بس نیرومند (= جبرئیل) او را تعلیم داده است، (همان فرشتۀ) نیرومندی که آنگاه راست ایستاد، در حالی که او در افق اعلی (آسمان) بود، سپس (جبرئیل) نزدیک شد, آنگاه فرو آمد (ونزدیکترشد)، پس (فاصلۀ او با پیامبر) به قدر دو کمان یا کمتر بود، آنگاه (خداوند) آنچه را باید وحی می کرد, به بنده اش وحی نمود، قلب (پیامبر) آنچه را دید, دروغ نگفت، آیا با او در بارۀ آنچه می بیند مجادله می کنید؟!.
حالا در هنگام مرگ ستاره چه اتفاقی می افتد؟
زمانی یک ستاره به آخرین مرحلهی زندگی خود وارد میشود که سوخت هستهای آن به پایان رسیده باشد. در این زمان دیگر نیروی جاذبهی آن برای حفظ لایههای بیرونی کافی نبوده و در نتیجه ستاره همانند یک حباب گازی که گاهی شکلی منظم و کروی و گاهی نیز شکلی نامنظم دارد، در فضا بزرگ و بزرگتر میشود. در این حالت لایههای بیرونی در فضا پراکنده شده و شبیه ابری از ماده، حول ستاره جای میگیرند. رفته رفته این مواد داغتر، متراکمتر و نورانیتر میشوند، این جاست که ستاره به یک کوتولهی سفید (White Dwarf)، تبدیل میشود. مادهی تشکیل دهندهی کوتولههای سفید به اندازهای به هم فشرده و متراکماند که ممکن است ذرهای از آن به اندازه یک قاشق غذا خوری، چندین تن وزن داشته باشد.
کوتولههای سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحلهی تکامل بسیاری از ستارهها هستند و البته کوتولهی سفیدی که در مرکز سحابی پروانه قرار گرفته، در شمار داغترین ستارگان کهکشان راه شیری جای دارد. به طوری که دمای سطح آن حدود 222.000 درجهی سلسیوس (400 هزار درجهی فارنهایت) برآورد میشود و با توجه به این ارقام، جرم این ستاره دستکم 5 برابر خورشید است.
اگر به تصویر نگاه کنید در اطراف این کوتوله، شکلی هلالی یا دوناتی شکل و مبهم قابل مشاهده است که از گاز و ذرات غبار تشکیل شده، این صفحهی متراکم درست در کمر یا میانهی این ساعت شنی رنگارنگ قرار گرفته است. این حلقهی گرد و غبار، جلوی توسعه و رشد بیشتر سحابی را گرفته و این شکل منحصربفرد را ایجاد کرده است.
رنگ و شکل بالهای سحابی، اطلاعات جالبی را بازگو میکنند. به عنوان مثال لبههای قرمز رنگ این سحابی، خبر از حضور گاز نیتروژن میدهد، در حالی که مناطق سفید نشان از انتشار گاز سولفور است، جایی که گاز و ذرات ایجاد شده در آخرین مرحلهی زندگی ستاره، با یکدیگر برخورد کرده و امواجی متلاطم ایجاد میکنند. مناطق قهوهای حضور هیدروژن، مناطق آبی هلیوم و مناطق سبز-آبی و بنفش نشان از حضور اکسیژن دارند.
M2-9 Nebula
Ant Nebula
Hubble 12
Roberts 22
گردآورنده: محمد نوید نوبری
منابع:
تفسیر فی الظلال القرآن
تفسیر نور دکتر مصطفی خرم دل
سایت " http://www.nasa.gov/mission_pages/hubble/multimedia/ero/ero_ngc6302.html "
سایت زومیت
واقعا مطالب عالی بود.خیلی استفاده کردم.
ممنونم برادر گرامی