"پالنگان"؛ زیبا اما فراموش شده

شهر کامیاران را دروازه کردستان نیز می‌نامند، زیرا رشته کوه زاگرس که امتداد آن از کشور عراق تا جنوب ایران است از فاصله 10 کیلومتری جنوب کامیاران گذشته و کوه‌های مرتفع این رشته کوه از نظر جغرافیایی خود به خود کردستان را از کرمانشاه جدا کرده است، بریدگی این رشته کوه در محل عبور رودخانه رازآور به فاصله دو کیلومتر مانند دروازه‌ایست که کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس اطراف آن را گرفته است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه کردستان، کامیاران دارای تفرجگاه‌ها و مناظر طبیعی بکری است که از جمله آنها می‌توان به روستای پلنگان، تنگه و رودخانه پلنگان، رودخانه سیروان، ارتفاعات شاهو که در فصل بهار هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند، اشاره کرد.فرقه‌های تصوف و دراویش نیز(قادریه و نقشبندیه) در این شهرستان وجود دارد و مرکزیت آن بیشتر در روستای دولاب که از روستاهای دیدنی و جذاب در استان کردستان است، می‌باشد.

کامیاران از لحاظ تولید برخی از محصولات کشاورزی از جمله "توت فرنگی" مقام اول را در سطح کشور دارد، همچنین طولانی‌ترین و بزرگترین تونل سد آبی ایران (سد گاوشان) در کامیاران قرار دارد.

نقاط دیدنی و جذاب شهرستان کامیاران عبارتند از روستای زیبای سرچی، کتیبه باستانی تنگی ور، تپه تیانه، تپه توبره ریز، نقش برجسته و سنگ نبشته اورامان، چشمه آب معدنی گواز، رودخانه تنگی ور، روستای تاریخی پالنگان. همچنین مجتمع پرورش ماهیان سردابی (قزل آلا) واقع در ۴۵ کیلومتری کامیاران - مریوان(روستای پلنگان) در بستر رودخانه سیروان با ظرفیت 864 تن در سال بزرگ‌ترین مجتمع سردآبی خاورمیانه به شمار می‌آید.

موقعیت جغرافیایی

کامیاران جنوبی‌ترین شهرستان استان کردستان است و با استان کرمانشاه و کشور عراق مرز مشترک دارد. از شمال به سنندج، از جنوب به شهرستان کرمانشاه، از غرب به شهرهای مریوان و روانسر و از شرق به شهرستان سنقر کلیایی و از شمال شرق به قروه و دهگلان منتهی می‌شود. کامیاران از شهرستان‌های تازه تأسیس استان کردستان و مرکز آن شهر کامیاران در فاصله 65 کیلومتری جنوب شهر سنندج واقع شده است.

جغرافیای طبیعی کامیاران متشکل از دشت‌های حاصلخیز کشاورزی درجه یک و کوه‌های مرتفع و به هم پیوسته و جنگل‌های انبوه است.

موقعیت مناسب شهر که در مسیر جاده کاروانی قدیمی شمال غرب به سمت جنوبغربی است، موجب رونق و توسعه شهر کامیاران شده است.‌ بخش شرقی و شمال‌شرقی کامیاران کوهستانی است و دره‌های زیبا و خوش آب وهوایی دارد و در بخش جنوبی به دشت کرمانشاه متصل است.

مهمترین جاذبه‌های گردشگری و اماکن دیدنی

روستای شگفت‌انگیز پالنگان: عادت همه شده زمانی که معماری پلکانی را می‌شنوند، نام و سیمای ماسوله را به یاد می‌آورند، اما پالنگان نیز معماری پلکانی دارد و حیاط هر خانه، پشت‌بام همسایه مهربان اوست. اگر به تماشای روستاهای خوش آب وهوا علاقه‌مندید، این بار سری به پالنگان کردستان بزنید تا جلوه زیبایی از طبیعت را ببینید. این روستا در50 کیلومتری شمال‌غربی شهر کامیاران و در مسیر جاده‌ کامیاران به مریوان قرار گرفته و جاده‌ دسترسی به این روستا آسفالت است.

بافت روستا از لحاظ معماری به صورت پلکانی است و رودخانه‌ "تنگی‌ور" با زیبایی خاصی آبادی را به دو قسمت تقسیم کرده است. در فاصله‌800 متری جنوب شرقی روستا چشمه‌های پرآب شیخ خاتون، شیخ‌عمر و شیخ علاءالدین قرار گرفته‌اند، که مجاورت این چشمه‌ها با رودخانه‌ "تنگی‌ور" در کنار کوه‌های سر به فلک کشیده، چشم‌انداز بسیار بدیعی را به وجود آورده است.

همچنین وجود قلعه‌ تاریخی پالنگان که آثار آن هنوز بر فراز این چشمه‌ها مانده است، از دیگر جاذبه‌های این روستاست، این قلعه به مدت 472 سال مرکز حکومت خاندان اردلان بوده است.

از دیگر جاذبه‌های دیدنی پالنگان مجتمع شیلات پرورش ماهی در کنار رودخانه‌ "تنگی‌ور" است که بیشتر گردشگران با توجه به تازگی و قیمت ارزان و طبخ ماهی‌ها به روش سنتی، در همان محل غذای خود را میل می‌کنند.

کتیبه و نقش برجسته‌ تنگی‌ور: در45 کیلومتری شمال غرب شهرستان کامیاران در نزدیکی روستای "تنگی‌ور" به روی صخره‌ای مرتفع در میان دره‌ای، کتیبه‌ای با خط میخی و زبان آشوری باستان همراه با نیم تنه‌ مردی در داخل طاقچه‌ای در دل صخره کنده‌کاری شده است. طبق آخرین مطالعات انجام‌ شده، این کتیبه متعلق به سارگن دوم پادشاه آشور است که پس از ستایش خدایان دولت آشور به شرح پیروزی‌های خود می‌پردازد. احتمالاً نقش نیم تنه‌ مرد هم متعلق به شخص سارگن دوم است.

علاوه بر اهمیت این کتیبه از لحاظ تاریخی، منطقه‌ استقرار آن از لحاظ طبیعت‌گردی بسیار مهم است، زیرا آبشارهای طبیعی و فراوان دره‌ تنگی‌ور از دیدنی‌ترین نقاط استان است.

زیارتگاه حضرت عکاشه: در فاصله‌ 45 کیلومتری شمال غرب کامیاران و بر سر راه جاده‌ آسفالت کامیاران به مریوان در نزدیکی روستای "کاشتر" زیارتگاه یکی از اصحاب پیامبر(ص) به نام «معین‌الدین روحانی» معروف به حضرت «عکاشه» وجود دارد، که بسیار مورد احترام مردم استان است، مردم منطقه معتقدند که حضرت عکاشه از سوریه به این محل آمده است. در گذشته افراد بسیاری حتی از خارج از کشور به این محل می‌آمدند.

در کنار این زیارتگاه امکانات رفاهی مانند پارکینگ، سرویس بهداشتی، آب آشامیدنی و سکوهای سیمانی جهت استراحت زوار احداث شده است. فاصله‌ نزدیک این زیارتگاه با روستاهای دیدنی تنگی‌ور و پالنگان بر اهمیت آن افزوده است.

زیستگاه شاهو: کوهستان رفیع و عظیم شاهو با ارتفاع 3390 متر بلندترین نقطه استان محسوب می‌‌شود و هر ساله تعداد زیادی کوهنورد از داخل و خارج استان به این کوه زیبا صعود می‌کنند. روستاهای بسیاری در دامنه‌ این کوه بزرگ قرار گرفته‌اند، که از جمله‌ آن می‌توان به روستای لون سادات، شاهینی و... اشاره کرد. با توجه به ارتفاع، گستردگی و میزان بارندگی حدود 800 میلیمتری در سال، زیستگاه مناسبی برای رشد انواع گیاهان و زندگی جانوران فراهم شده است.

زیستگاه شاهو از لحاظ تنوع گونه‌ای گیاهی و جانوری با ارزش است و گونه‌هایی مانند خرس قهوه‌ای، پلنگ (گونه کمیاب)، سیاه‌گوش، کل و بز، قوچ و میش در آن زیست می‌‌کنند.

دریاچه سد گاوشان: سد گاوشان در 45 کیلومتری جاده کامیاران به سنندج در نزدیکی روستای گاوشان قرار گرفته و دریاچه‌ زیبای این سد و چشم‌انداز دره و کوه‌های اطراف محیط بسیار خوبی را برای گردشگران به وجود آورده است.

رودخانه‌ سیروان: بخشی از رودخانه‌ سیروان به عنوان طولانی‌ترین رودخانه‌ استان در این شهرستان جریان دارد، حواشی زیبای این رودخانه محل استراحت گردشگران است.

سایر آثار تاریخی، مذهبی و طبیعی

زیارتگاه شیخ عباس کومایین واقع در روستای کومایین در 45 کیلومتری شمال شرقی کامیاران

ارتفاعات آوالان واقع در روستای نشور (صعود سالانه گروه‌های کوهنوردی)

زیارتگاه و آب شفابخش مشهور به بایس پرنه در کیلومتر 3 جاده کامیاران به سنندج

روستای سلین، اورامان و سروآباد

روستاهای هدف گردشگری استان کردستان

استان کردستان به علت شرایط متفاوت تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی و هم‌چنین معماری خاص خانه‌های روستایی در سراشیبی کوه‌ها و کناره رودخانه‌ها و تعداد زیاد روستاها، بیشترین تعداد روستاهای هدف گردشگری را در خود جای داده است، به طوری که منطقه کوهستانی و باستانی اورامان به علت تعداد زیاد روستاهایی که دارای معماری پلکانی در طبیعتی زیبا و فرهنگی خاص است به منطقه هزار ماسوله نام‌گذاری شده است.

قابل ذکر است که به علت قرارگیری روستاهای غرب استان در محیطی جنگلی و کوهستانی تعداد زیادی از روستاهای هدف گردشگری استان نیز در این مناطق قرار گرفته است. روستاهای نگل، نوره، صلوات‌آباد و آویهنگ از توابع شهرستان سنندج، روستاهای ژیوار، دزلی و اورامان تخت از توابع شهرستان سروآباد، روستاهای قم‌چقای، خسروآباد و صلوات‌آباد از توابع شهرستان بیجار، روستای پالنگان از توابع شهرستان کامیاران، روستای ترجان از توابع شهرستان سقز، روستای قصلان از توابع شهرستان.