زمزمه‌های بهاری پیرهای کردستان در کوه‌ها می‌پیچید

سرزمین کردستان با پایداری به آداب و رسوم کهن و پاسداشت آیین‌های اساطیری همچون نگینی در فلات ایران می درخشد.

خبرنگار فرهنگی ایرنا، سرزمینی که امروزه به عنوان کردستان از آن یاد می شود از مناطق باستانی ایران است که ساکنان آن از گذشته‌های دور تا به اکنون پایبندی عمیقی به داشته‌های آیینی و آداب رسوم کهن خود داشته اند که نوروز از مهمترین آنها به شمار می رود.

با کنکاش در آثار هنری، سنگنبشته‌ها و متون تاریخی به عنوان مهمترین داشته های باستانی دوران گذشته می توان اطلاعات ارزشمندی در باب روش زندگی، آیین ها و نگاه ساکنان آن زمان به هنر به دست آورد.

جشن‌های بهاری به عنوان مهمترین آداب و رسوم از نگاه ویژه مردمان ایران باستان برخوردار بود که اجرای موسیقی یکی از ارکان اصلی برگزاری این جشن ها به شمار می‌رفت، با مشاهده کتیبه ها و ظروف باستانی میهمانانی را می بینیم که ساز در دست برای تبریک نوروز به دربار می روند که این خود مهر تاییدی بر جایگاه ویژه موسیقی در اجرای آداب و رسوم ایران باستان از جمله نوروز است.

موسیقی آیینی سرزمین کردستان از جمله معدود موسیقی هایی است که در طول تاریخ و با گذشت زمان، با تمام قوا بر ریشه های خود پایبند و اصالت خود را حفظ کرده است که مقامهای موسیقایی به جای مانده از موسیقی منطقه کردستان این مهم را تصدیق می‌کند.

بخش عمده ای از موسیقی آیینی منطقه وابستگی محسوسی به فرهنگ اساطیری و ریشه های کهن تاریخی دارد که سبب شده برگزاری آداب و رسوم این سرزمین در میان مردمان سرزمین ایران بکر و منحصر به فرد باشد.

موسیقی آیینی و آداب و رسومی این سرزمین به دو بخش سازی و آوازی تقسیم می شود که بخش آوازی آن را زمزمه های 'هوره' و بخش عمده سازی این موسیقی را مقامهای ساز تنبور تشکیل می‌دهد.

برگزاری مراسم عید نوروز از جمله مهمترین آداب و رسوم کهن ساکنان این سرزمین به شمار می‌رود که موسیقی نیز نقش قابل ملاحظه ای را در آن ایفا می کند ، هر کاری که مربوط به عید نوروز می‌شود، موسیقی و نغمه خاص خود را دارد که از این بین می توان به مراسم پخت شام قبل نوروز به همراه نغمه و موسیقی اشاره کرد.

تنبور به عنوان کهن ترین ساز در فرهنگ و تمدن ایران در این سرزمین بخش عمده ای از اجرای موسیقی نوروزی را بر عهده دارد ، مقامهای موسیقی که به نوروز اختصاص دارد بیشتر فضایی شاد و پایکوپی را تداعی می کند که با حرکات موزون همراه است.

نغمه های موسیقی مجلسی این سرزمین با اینکه پایکوبی را تداعی می کند بسیار اسراز آمیز و درون گراست که یکی از دلایل آن جغرافیای بکر و دست نخورده محل زندگی این مردمان است که موسیقی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است.

موسیقی این سرزمین در طول تاریخ به صورت فرهنگ شفاهی و سینه به سینه انتقال یافته است که در این میان استادانی که در این سرزمین با نام پیر از آنها یاد می شود و نقش مهم این افراد در نگهداری و پاسداری از این داشته ها و انتفال آنها به نسل بعد غیر قابل انکار است.

با نزدیک شدن بهار و آیین برگزاری عید نوروز آوای پیرهای کردستان در کوهپایه های این سرزمین می پیچد و انسان می پندارد که گویی کوه ها برای آمدن بهار می خوانند.